کانال نخاعی یک تونل طولانی است که از مرکز ستون فقرات می‌گذرد. این کانال مستقیماً در پشت بلوک‌های استخوانی یا مهره‌هایی که ستون فقرات را تشکیل می‌دهند قرار می‌گیرد و شامل نخاع و ریشه‌های عصبی بسیاری است.
تنگی کانال نخاعی گردن یک اصطلاح پزشکی برای توصیف باریک شدن کانال نخاعی یا مسیرهای ریشه عصبی در گردن است. هنگامی‌که این وضعیت رخ می‌دهد، نخاع و اعصاب آن فشرده می‌شوند و علائمی مانند درد، بی‌حسی، گزگز و ضعف در گردن، شانه‌ها و دست‌ها ایجاد می‌کنند. اگر تنگی ستون فقرات گردن باعث فشرده شدن نخاع شود، پزشک ممکن است این بیماری را به‌عنوان میلوپاتی گردن یا آسیب حاد نخاعی گردن تشخیص دهد.
تنگی کانال نخاعی گردن می‌تواند به‌صورت تدریجی یا به‌صورت ناگهانی در اثر یک تصادف یا سقوط رخ دهد. مهم این است که روند درمان آن به‌موقع آغاز شود. از روش‌های درمانی مؤثر می‌توان به دارودرمانی، فیزیوتراپی و جراحی اشاره کرد. در نهایت این پزشک که براساس شدت بیماری برنامه درمانی شما را تعیین می‌کند. مطمانا نیاز به وسایل خاصی مانند بریس یا امکانات ورزشی برای تمرین خانگی دارید. شرکت تجهیزات پزشکی برجیس با داشتن سابقه طولانی در زمینه عرضه محصولات تخصصی می‌تواند به شما کمک کند.
علائم تنگی کانال نخاعی گردن
علائم ناشی از فشردگی طناب نخاعی یا اعصاب گردن عبارتند از:
- گردن‌درد
- درد در بازو یا دست
- بی‌اختیاری روده یا مثانه
- عدم تعادل هنگام راه رفتن
- عدم هماهنگی اعضای بدن
- درد شانه
- ضعف در بازوها یا پاها
در واقع تنگی کانال نخاعی گردن می‌تواند هر دو ناحیه زیر را تحت تأثیر قرار دهد:
- اعصاب نخاعی که باعث احساس درد مداوم در بازو و همچنین بی‌حسی و ضعف می‌شود (رادیکولوپاتی)
- طناب نخاع که منجر به عدم تعادل و مشکل در هماهنگی بدن می‌شود (میلوپاتی)
میلوپاتی یک ضعف برگشت‌ناپذیر است که به‌مرور باعث از دست دادن حجم عضلات بازو، دست و گاهی اوقات پاها می‌شود. در ادامه ممکن است مشکلات عدم تعادل، هماهنگی و همچنین بی‌اختیاری روده و مثانه ایجاد شوند.
علل بروز تنگی کانال نخاعی گردن
تنگی کانال نخاعی گردن می‌تواند نتیجه افزایش سن و ساییدگی ستون فقرات باشد. گاهی می‌تواند در نتیجه یک استعداد ژنتیکی رخ دهد. همچنین ممکن است نتیجه بیرون‌زدگی دیسک بین مهره‌ای در ناحیه گردن باشد. اصولاً با بالا رفتن سن یک فرد، تعدادی از فرآیندها مانند موارد زیر به‌تدریج رخ می‌دهند:
- دیسک بین مهره‌ای مقدار زیادی از محتوای آب خود را از دست می‌دهد. در نتیجه، ارتفاع دیسک‌ها کاهش می‌یابد و به سمت عقب کانال نخاعی و سوراخ بین مهره‌ای برآمده می‌شوند.
- مفاصل فاست (مفاصل کوچک ستون فقرات که بدنه‌های مهره‌ها را در کنار هم نگه می‌دارند) و رباط‌ها نیز ضخیم و سخت می‌شوند و فضای کانال نخاعی و سوراخ بین مهره‌ای را بیشتر باریک می‌کنند.
- اغلب خارهای استخوانی (استئوفیت‌ها) تشکیل می‌شوند که روی فشردگی اعصاب یا نخاع مؤثر هستند.
- اسپوندیلولیستزیس یا لغزش به سمت جلو یک مهره ستون فقرات روی دیگری نیز ممکن است رخ دهد و منجر به فشرده شدن طناب نخاع و اعصاب شود.
نتیجه نهایی تمامی این‌ها وارد شدن فشار مضاعف به نخاع و اعصاب آن و بروز علائم تنگی کانال نخاعی گردن است. قابل ذکر است که علائم تنگی کانال نخاعی گردن ممکن است بسیار خفیف باشند یا حتی در صورت وجود تنگی قابل توجه، بروز نکنند. در این شرایط، یک نیروی ناگهانی یا شدید مانند تصادف یا سقوط می‌تواند منجر به بروز علائم شدید شود.
روش‌های درمان تنگی کانال نخاعی گردن
تنگی کانال نخاعی گردن خفیف یا متوسط در اغلب موارد به کمک راهکارهای محافظه‌کارانه زیر درمان می‌شود:
- دارودرمانی. از داروهایی برای تسکین درد و کاهش التهاب استفاده می‌شود. گاهی ممکن است از مسکن‌های حاوی کدئین نیز استفاده شود. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDS) مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن برای تسکین درد و همچنین کاهش التهاب و تورم مؤثر هستند. سایر داروهای بالقوه شامل تزریق کوتاه‌مدت کورتیکواستروئیدها (پردنیزولون، کورتیزون) و همچنین مصرف داروهایی برای بهبود درد عصبی (مانند پره‌گابالین) است.
- فیزیوتراپی. از درمان‌های غیرجراحی مؤثر بر تنگی کانال نخاعی گردن می‌توان به فیزیوتراپی، کایروپراکتیک، طب سوزنی و استئوپاتی اشاره کرد. اصولاً فیزیوتراپی شامل تماس گرما، کیسه یخ یا امواج اولتراسوند با ناحیه گردن است. در مواردی ماساژدرمانی با تحریک الکتریکی نیز انجام می‌شود. این درمان‌ها می‌توانند عضلات سفت را شل کرده و درد یا ناراحتی را کاهش دهند. پس از تسکین درد، معمولاً فیزیوتراپیست برای انجام تمرینات ورزشی خاصی مانند ورزش های اسکولیوز اقدام می‌کند.
در شرایط تنگی کانال نخاعی گردن شدید، ممکن است پزشک در مرحله اول یک بی‌حس‌کننده موضعی را در غلاف عصب فشرده‌شده تزریق کند. این کار ارزش تشخیصی و درمانی دارد. درصورتی‌که مؤثر واقع نشد، آخرین راهکار جراحی است. در حال حاضر انواع مختلفی از روش‌های جراحی برای کاهش فشار روی نخاع و اعصاب و کمک به تقویت ستون فقرات انجام می‌شود. مواردی چون:
- رفع فشار با جراحی فیوژن قدامی گردن
- رفع فشار با جراحی فیوژن خلفی گردن
- جراحی آندوسکوپی دیسک کمر
- آرتروپلاستی گردن (قرار دادن دیسک مصنوعی)
- لامینکتومی گردن
- فورامینوتومی
اگر بعد از جراحی، برای انجام تمرینات ورزشی مؤثر در روند بهبودی نیاز به خرید دستگاه فیزیوتراپی داشتید، می‌توانید روی خدمات عالی شرکت برجیس حساب باز کنید.
نحوه تشخیص عارضه تنگی کانال نخاعی گردن
پس از بررسی سابقه پزشکی و علائم، پزشک معاینه فیزیکی و عصبی انجام می‌دهد. ممکن است در این حین از شما خواسته شود که گردن خود را خم کنید یا بچرخانید. پزشک قدرت عضلانی و رفلکس‌های شما را آزمایش می‌کند و نحوه راه رفتن شما را برای ارزیابی وضعیت تعادل مشاهده می‌کند.
عکسبرداری با اشعه ایکس یک آزمایش تصویربرداری اولیه است که می‌تواند تغییرات ساختاری مانند کاهش ارتفاع دیسک، بروز خار استخوان و اسپوندیلوز را نشان دهد. البته ممکن است انجام سایر آزمایش‌های تصویربرداری مانند اسکن رزونانس مغناطیسی (MRI) نیز برای ارزیابی وضعیت دقیق نخاع، اعصاب و سایر بافت‌های نرم لازم باشد. نتایج آزمایش‌های تصویربرداری به پزشک کمک می‌کنند تا تنگی کانال نخاعی گردن را تأیید و علت اصلی آن را مشخص کند.
سخن آخر
بنابراین تنگی کانال نخاعی گردن مانند تنگی کانال نخاعی کمر یک عارضه اسکلتی عضلانی پیشرونده است که در صورت عدم درمان می‌تواند باعث کاهش کیفیت زندگی شود. مشاوره با پرشک متخصص می‌تواند اطلاعات بیشتری در اختیار شما بگذارد.